Lhi fòls
Ental 1984 un grop de buevesans a fach reviure l’antica “Abaia di Fòls”: per tota la setmana del Carnaval a animat las vias del país embè sias vestas coloraas, criant “l’Abat, l’Abat, volem l’Abat!” e l’a nomenat.
Arviu una tradicion que permettia d’amusa-se liberament, un pauc da mat, protestant simbolicament contra personas o còsas ren gradias mas suportaas tot l’an.
Tuchi lhi personatges, vestits d’estraças e embè lo morre cubert da masqueras blanchas, viron per lo país per convincer lo monde a unir-se a la banda per desmentiar sagrins e preocupacions e retrobar un rapòrt pi uman e sentir-se pi libres.
Aquesta Abaia a originas anticas que remonton a la Companhias di Joves dichas decò di Mats, que despuèi lo Cinq Cents se defondon en tot lo Piemont per organizar festas, bals, carnavals, e fins rapresentacions dramaticas popolaras.
Dins las darrieras edicions l’Abaia s’es enrichia de figuras allegòricas coma lo Solelh, la Luna, l’Aiga, la Terra, que a travèrs colors e sons rapresenton la vision del mond di Fòls.
Aprés una part di Fòls a originat lhi “Quaresimants”, que seguon Madòna Quaresima, e que lo mars gras, en vesta niera, fan batalha embè lhi autres restats fedels a l’Abat.
Aqueste muer e ven brusat lo simbol del Carnaval, mentre se chanta lo lament: “Lo Carnaval es mòrt”. L’endeman, mercre escuròt, la festa finís embè lo vir di Manhins.
