La mascha de Sant'Anna

Las maschas son de figuras de l’imaginari polular, una varianta regionala de las sorcieras. Pòlon èsser benevolentas o marrias, de costuma vielhas e expertas, sempre doaas de poders sobrenaturals e profondas conoisseiras de las èrbas oficinalas, qu’adòbron per lors misteriós prepaus. Aquelas coneissenças son l’expression animística e pagana de las creienças de las popolacions montanhardas d’un temp, un patrimòni filtrat a travèrs las misèrias e las sufrenças de generacions de personas qu’an tramandat verbalament de bèlas estòrias. Aquilhi còntes son lo tresòr nos laissat en eretatge, un bagatge de coneissenças, de fantasia naturalística e una testimoniança de la vita d’un temp. Margherita Brau, simpàtica e extrovèrsa senhora de Sant’Ana de Vaudier, nos còntia una vicenda avengua al començament dal Nòu Cent a son país. L’estòria còntia d’un jove enamorat que tres bòt a la setmana anava a Desertet, una pichòta ruaa de Vaudier, per encontrar son amaa. Sa maire aprovava pas e lhi disia totjorn de se trobar un’amorosa al país. Un sera, mentre tornava da Desertet, lòng lo viòl de la Barra avia rescontrat un chat tot nier que lhi empachava de passar. Lo jove, pilhat da la prèssa e despacientat, lhi avia fotut una bastonaa, lo fasent escapar a tota corsa. Lo matin d’après, calant en cusina, avia trobaa sa maire embe la chamba troçaa, que lhi avia confermat l’acte brutal subit quora s’era tremudaa dins un chat. Da quel jorn lo jove avia quitat de veire son amaa.