Dai romans ai Senhors de Moròç
Es benlèu embè l’arribaa di Romans que lo primitiu vilatge embricat sal Còl Cavanero (atestat dal retrobament de vas per las cenres di mòrts (fot. 1) e reperts en bronç (fot.2)) se meira sus las ribas del Pes, dins lo Rocet, protejut da autas muralhas, tors de defença e un fossat plen d’aiga.
Si foguesse parelh, seria estat per controlar mielh lo trafic e lo commerci da e per las Alps.
De la presença romana restavon una pèira embè una inscripcion votiva, dediaa a Dianae venanti sacrum, e monedas del temps de Gordiano III (despareissuas, mas senhalaas dal Botteri).
Es ni menc documentaa la presença de vias d’importança estrategica, coma lhi a gaire de documentacion sus las invasions di Sarracins, nombrosas dins las legendas del pòst, coma una graciosa varianta de la Madòna de la Nèu (cfr. Caranti, confutat da Piovano).
Al principi de l’XI sècle lo nom de La Clusa pareis per lo premier bòt dins lhi documents oficials, gracias a sias caracteristicas geografic-militaras, coma possés di senhors de Moròç, gestors per cont de l’evesco d’Asti d’una granda part del territòri mesjornal de Coni (es ren acceptaa da tuchi lhi istòrics una precedenta denominacion Famulasca, benlèu liaa a un pòst dapè).
